Trong khi châu Á vẫn đang xôn xao trước vụ bê bối nhập tịch của Malaysia và làn sóng nhập tịch ồ ạt tại Indonesia, một đội bóng Nam Á khác lại âm thầm vươn lên mạnh mẽ với chiến lược tương tự
Từ đội bóng “đội sổ” thế giới đến hiện tượng châu Á
Tối 9-10, Sri Lanka gây bất ngờ lớn tại vòng loại Asian Cup 2027 khi đánh bại Turkmenistan 1-0 ở lượt trận thứ ba bảng D. Đây là đội từng thắng Thái Lan 3-1 ở lượt trước và dẫn đầu bảng, vì vậy chiến thắng của Sri Lanka thực sự là một cú sốc.
Trước đó, dư luận khu vực gần như chỉ tập trung vào cuộc đua giữa Thái Lan và Turkmenistan, mà quên rằng Sri Lanka đã thắng Đài Bắc Trung Hoa (Đài Loan) 3-1 hồi tháng 6, và chỉ thua sát nút 0-1 trên sân Thái Lan. Với chiến thắng mới nhất, đội bóng Nam Á bỗng chốc nổi lên như ứng viên hàng đầu cho tấm vé dự vòng chung kết.
Trong ký ức của người hâm mộ, Sri Lanka từng được xem là đội bóng “đội sổ” của thế giới, thường xuyên góp mặt trong nhóm cuối cùng trên bảng xếp hạng FIFA cùng Bhutan – đối thủ quen thuộc trong những trận “derby Nam Á” tranh vị trí tệ nhất hành tinh.
Dù đã cải thiện phần nào qua thời gian, đến nay Sri Lanka vẫn chỉ đứng hạng 197 FIFA, kém xa các nền bóng đá trung bình của khu vực như Campuchia hay Lào. Giữa năm 2024, họ thậm chí còn để thua Brunei trong cả hai trận giao hữu.
Thế nhưng chỉ sau một năm, đội bóng từng bị xem là yếu nhất châu Á lại bất ngờ lột xác. Hai chiến thắng liên tiếp trước Đài Loan và Turkmenistan cho thấy Sri Lanka giờ đây đủ sức cạnh tranh sòng phẳng cho suất dự Asian Cup 2027.
Bước ngoặt từ chính sách nhập tịch linh hoạt
Câu trả lời cho sự thăng tiến thần tốc ấy nằm ở chính sách nhập tịch.
Tháng 12-2023, Liên đoàn Bóng đá Sri Lanka (FSL) khởi động chương trình tìm kiếm cầu thủ gốc Sri Lanka đang thi đấu ở nước ngoài để tham gia “nguồn nhân lực kép” (dual-citizen). Đây là lần đầu tiên quốc gia Nam Á này triển khai một chiến lược nhập tịch có hệ thống. Kết quả, FSL phát hiện 43 cầu thủ tiềm năng và chọn ra 15 người ưu tú nhất cho đội tuyển năm 2024.
Ở các đợt tập trung dự vòng loại Asian Cup 2027, Sri Lanka thường gọi tới 16 cầu thủ nhập tịch trong danh sách 23 người – tỷ lệ cao nhất khu vực. Trước trận gặp Thái Lan, truyền thông địa phương thậm chí tiết lộ con số này là 17, phần lớn là kiều bào sinh sống tại châu Âu.
Nhiều gương mặt nổi bật đã xuất hiện. Jack Hingert – sinh tại Anh – được triệu tập từ năm 2024 và trở thành trụ cột. Oliver Kelaart, sinh ở Melbourne (Úc), cũng ra mắt cùng năm sau khi hoàn tất thủ tục quốc tịch kép. Tiền vệ Ahmed Waseem Razeek (sinh tại Berlin, Đức) đã khoác áo tuyển Sri Lanka từ năm 2019, trong khi Adhavan Rajamohan (sinh tại Thụy Điển) là nhân tố mới được bổ sung từ 2023.
Việc nhập tịch ồ ạt này bắt nguồn từ hai yếu tố chính. Thứ nhất, bóng đá nội địa Sri Lanka còn yếu về chuyên môn, cơ sở vật chất và đào tạo trẻ, khiến việc tìm kiếm tài năng trong nước gặp nhiều khó khăn. Thứ hai, chính sách quốc tịch của quốc gia này khá cởi mở, cho phép công dân sở hữu hai quốc tịch và tạo điều kiện thuận lợi cho những người gốc Sri Lanka trở về cống hiến.
Nhờ đó, chỉ trong vòng một năm, bộ mặt bóng đá Sri Lanka đã thay đổi hoàn toàn. Dù vẫn đứng hạng 197 FIFA, họ vừa hạ đội xếp hạng 138 là Turkmenistan – một chiến thắng mang giá trị “60 bậc” trên bảng xếp hạng thế giới.
Nếu so sánh với Indonesia, quá trình vươn lên của Sri Lanka nhờ chính sách nhập tịch còn gây kinh ngạc hơn, mở ra một hướng đi mới cho các nền bóng đá nhỏ ở châu Á.