Những tranh cãi về tư cách thi đấu tiếp tục phủ bóng vòng loại World Cup 2026, và mới đây FIFA đã đưa ra quyết định gây chú ý khi giữ nguyên hai án xử thua 0-3 sau khi đơn kháng cáo bị Tòa án Trọng tài Thể thao (CAS) bác bỏ.
Vòng loại World Cup 2026 đang bước vào giai đoạn căng thẳng, đặc biệt tại các khu vực châu Phi và châu Á, nơi liên tục xảy ra những tranh cãi liên quan đến tính hợp lệ của cầu thủ cũng như yếu tố ngoài chuyên môn. Ở châu Phi, Congo từng bị cấm tham gia vì lý do chính trị, trong khi Eritrea rút lui trước khi giải khởi tranh do lo ngại cầu thủ có thể tìm cách xin tị nạn ở nước ngoài.
Trường hợp mới nhất liên quan đến Guinea Xích Đạo, đội bóng nằm ở bảng H cùng Tunisia, Namibia, Liberia, Malawi và Sao Tome & Principe. Đây vốn là một trong những ứng viên tiềm năng khi từng giành chiến thắng quan trọng 1-0 trước Namibia và Liberia vào tháng 11/2023, nhờ các pha lập công của tiền đạo Emilio Nsue – cựu cầu thủ Middlesbrough và Birmingham. Những kết quả ấy lẽ ra giúp họ vươn lên vị trí thứ hai để tranh suất play-off.
Tuy nhiên, FIFA xác định Nsue không đủ điều kiện ra sân ở thời điểm đó. Dù là chân sút vĩ đại nhất lịch sử đội tuyển với 22 bàn, cầu thủ sinh tại Mallorca từng khoác áo các đội trẻ Tây Ban Nha, bao gồm U21, và chưa hoàn tất thủ tục chuyển đổi tư cách thi đấu theo quy định của FIFA.
Vấn đề này không mới. Năm 2013, FIFA từng kết luận Nsue không hợp lệ khi ra sân ở vòng loại World Cup 2014. Đầu năm nay, Liên đoàn bóng đá Guinea Xích Đạo (Feguifut) tiếp tục gửi hồ sơ xin công nhận tư cách cho Nsue và được chấp thuận vào tháng 3, dựa trên cơ sở pháp lý rằng bất kỳ ai có cha hoặc mẹ là người Guinea Xích Đạo đều được coi là công dân.
Dù Nsue được “hợp thức hóa” sau đó, FIFA vẫn giữ nguyên án xử thua hai trận và trừ 6 điểm của đội tuyển. Feguifut đã nộp đơn kháng cáo nhằm đòi lại điểm số, nhưng CAS bác bỏ. Trong phán quyết, CAS khẳng định: “Vì đơn kháng cáo chỉ nhằm vào FIFA và không có Liên đoàn bóng đá Namibia (NFA) cũng như Liên đoàn bóng đá Liberia (LFA) trong vai trò đồng bị đơn, nên kháng cáo không thể được chấp nhận.”
Nếu kháng cáo thành công, Namibia sẽ mất suất dự vòng play-off. Tuy nhiên, với phán quyết vừa qua, án xử thua 0-3 hai trận của Guinea Xích Đạo được giữ nguyên trong hồ sơ. FIFA còn nhấn mạnh mức phạt này đã là “khoan hồng”, bởi theo quy định, đội bóng có thể bị loại khỏi vòng loại vì mức độ nghiêm trọng của vi phạm.
